Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, Türkiye’nin göllerindeki kuruma ve kirlilik sorunları hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Kesici, son 60 yılda Türkiye genelinde bulunan 240 gölden 186’sının tamamen kuruduğunu belirterek, “Şu anda Türkiye’de gerçekten iyi denilebilecek tek bir gölümüz bile bulunmuyor,” dedi.

Türkiye’deki Göller Büyük Tehdit Altında

Dr. Kesici, Türkiye’deki göllerin neredeyse tamamının şiddetli bir hastalık yaşadığını vurguladı. “Göllerimizin su seviyeleri dramatik şekilde düşmüş durumda. Yüzey alanları küçülmüş, kirlilik ve oksijensizlik sorunları yaşanıyor. Bu durum, ekosistemler üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor,” dedi. Özellikle son yıllarda göllerin kuruma hızının arttığını belirten Kesici, göllerin çevresindeki doğal yaşam alanlarının da hızla tükendiğini ifade etti.

İstanbul’da Göller İçin Önemli Bir Toplantı

Bu önemli sorunlara dikkat çekmek ve çözüm önerilerini tartışmak amacıyla İstanbul’da 17 Eylül’de “Göllerimiz Kurumasın, Bir Damla da Siz Olun” başlıklı bir toplantı düzenlenecek. Toplantıda, göllerin korunması için gerekli önlemler, su yönetim stratejileri ve kamuoyunu bilinçlendirme konuları ele alınacak. Dr. Kesici, bu tür etkinliklerin kamuoyunun dikkatini çekmek ve gerekli adımları atmak açısından büyük önem taşıdığını belirtti.

Göllerin Kurumasının Nedenleri

Dr. Kesici, göllerin kurumasının sadece iklim değişikliği ile açıklanamayacağını, esas nedenin insan faaliyetleri ve su yönetimindeki eksiklikler olduğunu ifade etti. “Kuraklık ve su kıtlığı, iklim değişikliği ile ilişkilendiriliyor ancak bu, insan faaliyetlerinin bir sonucudur. Su kaynaklarının aşırı kullanımı ve yönetim eksiklikleri göllerin kurumasına neden oluyor,” dedi. Kesici, su yönetiminde yapılacak iyileştirmelerin, göllerin korunmasına yardımcı olacağını belirtti.

Çözüm Önerileri

Kesici, göllerin korunması ve su seviyelerinin artırılması için şu çözüm önerilerini sundu:

1. Tarımsal Sulamada Su Tasarrufu: Tarımsal sulamada kullanılan suyun yüzde 60 oranında azaltılması gerektiğini vurgulayan Kesici, vahşi tarımsal sulamanın sona erdirilmesini önerdi.
2. Göl Dip Çamurlarının Temizliği: Göllerin dip çamurlarının temizlenmesi ve ağır metal gibi kirleticilerden arındırılması gerektiğini belirtti.
3. Yer Altı Su Kaynaklarının Korunması: Yer altı su kaynaklarının korunması gerektiğini ve sondajlara izin verilmemesi gerektiğini ifade etti.
4. Bilimsel Tarımsal Üretim: Kentlerin iklimine uygun bitki örtüsü ve tarımsal üretimlerin bilimsel koşullara göre düzenlenmesi gerektiğini belirtti.

Kuruyan ve Tehdit Altındaki Göller

Dr. Kesici, Türkiye genelindeki kuruyan ve tehdit altındaki göllerle ilgili tespitlerini şu şekilde sıraladı:

• Çanakkale: Demirci, Tuz, Hoyrat gölleri tamamen kurudu.
• Edirne: Harmanlı, Teke, Karagöl, Sığırcık, Pamuklu gölleri kurudu; Gala ve Gölbaba kurumak üzere.
• Tekirdağ: Tuzla Gölü çok şiddetli sorunlarla karşı karşıya.
• Kırıkkale: Sülüklü, Pedina, Tülüce gölleri kurudu; Kocagöl ve Saka kurumak üzere.
• İstanbul: Terkoz, Büyükçekmece, Küçükçekmece gölleri kirlilik tehdidi altında ve yapısal değişimlere uğradı.
• Balıkesir: Büyükgöl, Manyas ve Uzungöl şiddetli kirlilik ve kuruma tehdidi yaşıyor.
• Bursa: Dalyan, Arapçiftliği, Uluabat, Zirvetepe, İznik gölleri kuruyor ve aşırı kirli.
• Bilecik: Çerkeşli Gölü tamamen kurudu.
• Sakarya: Sapanca, Taşkısığı, Teke, Küçük Akgöl, Büyük Akgöl, Kocagöl büyük kısımları kurudu ve tehdit altında.
• Bolu: Efteni, Sülüklü, Çubuk, Sünnet, Kara Murat, Gölcük, Abant, Kocagöl, Reşadiye, Keçi gölleri çok şiddetli kuraklık ve aşırı kirlilik yaşıyor.
• Ankara: Bala, Tol, Haymana, Çöl, Samsam ve Sazlıgöl gölleri kurudu; Eymir, Mogan, Karagöl gölleri de kuruma sürecinde.
• Çorum: Sülüklü Gölü kurudu.
• Sinop: Sarıkum Gölü kuruma tehlikesi yaşıyor.
• Zonguldak: Yedigöller Milli Parkı’ndaki Serin, Büyük, Kuru, Sazlı, İnce ve Nazlı gölleri yoğun kirlilik baskısı altında ve kuruyor.
• Samsun: Karakum, Karaboğaz, Gernek, Gici, Tatlıgöl, Uzungöl, Balıklıgöl, Ladik Mecik gölleri kuruma tehlikesi ve kirlilik altında.
• Amasya: Borabay Gölü kurudu.
• Tokat: Kaz Gölü kurudu.
• Trabzon: Uzungöl kirlilik ve kuruma tehdidi altında.
• Erzurum: Tortum Gölü kuruyor.
• Kars: Aktaş, Çıldır, Kuyucak, Aygır, Çengilli gölleri kuruyor.
• İzmir: Sazlıgöl, Karagöl, İkizgölü, Oğlananası, Gölcük, Gebekirse, Akgöl gölleri kurudu; Belevi Gölü kurumakta.
• Manisa: Gölmarmara tamamen kurudu.
• Denizli: Buldan Yayla, Çaltı, Çardak ve Karagöz gölleri kurudu; Işıklı bataklığa dönüştü.
• Afyon: İncesu, Karamık, Eber gölleri kuruyor; Başmakçı-Acıgöl yüzde 85 kurudu.
• Konya: Akgöl, Akşehir, Dipsiz, Meke, Ilgın, Hotamış, Gavur, Karın, Sülüklü, Suğla, Kurugöl, Çavuşcu, Köpek, Bolluk, Karakışla, Tersakan ve Düden gölleri kurudu; Tuz Gölü şiddetli kuruma tehdidi altında; Beyşehir Gölü kuruma periyoduna girmiş durumda; Hocalı Gölü ise özelliğini kaybetti.
• Aksaray: Kaputaş, Akgöl, Bezirci gölleri kurudu.
• Kırşehir: Seyfe Gölü kurudu.
• Nevşehir: Acıgöl tehdit altında.
• Kayseri: Sultan Sazlığı yüzde 80 kurudu; Bünyan, Engin ve Palas gölleri kurudu.
• Sivas: Kurugöl, Çiçekyurdu, Hafik, Tödürge gölleri kurudu; Kamışlı, Aygır ve Tecer gölleri şiddetli baskı altında.
• Van: Van Gölü kirlilik ve kuruma tehdidi altında; son iki yılda yüzde 30’luk yüzey alanı kaybı yaşandı; Turna ve Bostaniçi gölleri de çok şiddetli tehlikede.
• Ağrı: Balık Gölü tehdit altında.
• Aydın: Bafa Gölü şiddetli kirlilik baskısı altında ve su seviyesi aşırı azaldı.
• Muğla: Hocat, Sülüngür, Çobanlar, Ova, Köyceğiz gölleri tehlikede.
• Antalya: Elmalı, Sülüklü, Eğirigöl, Akgöl, Müren, Küçükgöl, Girdev, Gölcük, İmecik, Keklikcek, Genceli, Manay, Sarıgöl gölleri kurudu.
• Burdur: Burdur Gölü çok şiddetli tehlikede; su seviyesinin yüzde 40'ından fazlasını kaybetti.